Osmanlı kimliği ile âdeta özdeşleşmiş bir kurum olarak karşımıza çıkan vakıflar, sosyal ve ekonomik hayat içinde önemli bir yere sahip olmuştur. Bu nedenle tarihçiler, Osmanlı toplumundan bahsederken vakıf medeniyeti vurgusu yapma ihtiyacını duyarlar. Gerçekten de Osmanlılar, kendilerinden önceki İslâm toplumlarında geliştirilen vakıf anlayışını tevârüs etmişler ve uygulama alanlarını daha da genişletmişlerdir. Osmanlı döneminde vakıflar vasıtasıyla oluşturulan finansman sistemi; toplumsal hayatın ihtiyaç duyduğu kültür, eğitim, sağlık, altyapı, bayındırlık, dini ve sosyal hizmetler ile sosyal güvenlik ve hayır işleri gibi değişik alanlarında kurumsal altyapı ile finansman ihtiyacının karşılanmasında önemli bir rol üstlenmiştir. Fertlerin elinde toplanan tasarruf ve servetler, ekonomik faaliyetler neticesinde ortaya çıkan çeşitli rantlar vakıf sistemi vasıtasıyla ihtiyaç duyulan alanlarda hizmete dönüştürülmüştür.