İlim ne kadar hakkı verilerek yapılırsa o ölçüde uzun ömürlü olur.

Düşünce Dergisi’nin bundan önceki sayıları entelektüel, para, devlet, ahlâk, dil, göç ve kent gibi muhtelif meseleler üzerineydi. İlk defa dergiyi bir kişi için özel sayı şeklinde çıkarıyoruz ve elbette bu kişi de şimdiye kadar çalışmalarımızda bize ilham verici olan önemli düşünürlerden biri; Erol Güngör’dür. Erol Güngör’ün bizim için önemi bilhassa şu veya bu konunun uzmanı olmasından değil bilakis bu ülkenin meselelerini kendisine mesele edinmesinden ve bunlar üzerine geliştirdiği fikirleriyle bize yol göstermesinden gelmektedir.

Durmuş Hocaoğlu, Üniversite meselesini ilköğretim düzeyinden ele almakta, üniversitenin maddi ve manevi boyutlarını birlikte işlemekte, üniversitenin problemlerinin kaynaklarını ortaya koymakta ve Türkiye’nin gelişebilmesinin yolunun eğitimin külliyen yeniden yapılandırılmasıyla mümkün olacağını savunmaktadır.

“İslam’ın Bugünkü Meseleleri” hem Erol Güngör’ün eserleri arasında, hem çağdaş Türk düşüncesi içinde hem de çağdaş İslam düşüncesi içinde önemli bir yeri haizdir.

Düşünce Sohbetleri - 12 Düşünce Dergisi'nin "Erol Güngör" dosya konulu sekizinci sayısı kapsamında 13 Nisan 2019 tarihinde düzenlenen Düşünce Sohbeti'nin konuğu "Erol Güngör’de sosyal ve kültürel değişme kavramına bakış" başlıklı yazısıyla dergide yer alan Düşünce Sohbeti'nin konuğu İstanbul Medeniyet Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ensar Yılmaz oldu.

Erol Güngör 1960’lardan itibaren Türkiye’de hızlanan sanayileşme ve kentleşme sürecinin ve siyasi kimlikler alanındaki çeşitlenmelerin getirdiği toplumsal ve siyasî bunalımları bir sosyal bilimci olarak değerlendirdi. Bunu yaparken sosyal meselelerin kültürel ve tarihî yönlerinin de dikkate alınması gerektiğini vurguladı.

erol güngör’ün tarihte türkler adlı eserinde ittihat ve terakki hakkındaki görüşleriyle ilgili bazı değerlendirmeler

Erol Güngör ve Aliya İzzetbegoviç üzerine mukayeseli bir değerlendirme

Erol Güngör, Türkiye’nin ve Türk aydınlarının sorunlarını anlamış, bunlara çözüm önerileri sunmuştur. Türk aydınlarının, Tanzimat’tan beri kendine yabancılaşma, milletinden ve kültüründen uzaklaşma cereyanının içinde yer almamış; Türk kültürünün içinde yer alıp, kültürden uzaklaşmadan modernleşmenin yollarını aramıştır.

Milliyetçilik bir kültür hareketi olmasıyla ırkçılığı, halka dayanan bir siyasî hareket olmasıyla da otoriter idareleri reddeder diyen Güngör, milliyetçiliğin asıl gayesinin geniş kitlenin iradesine dayanan bağımsız bir siyasî idare ve bu siyasî birlik içerisinde millî bir kültür tesis etmek olduğunu belirtmektedir.

Erol Güngör; Türkiye’nin sosyal ve kültürel meselelerine, siyasi ve ideolojik çizgiden uzak fakat tutarlı bir bakış açısıyla, kendine özgü bir yaklaşım sergileyebilmiştir. Özellikle, milliyetçilik, milli kültür, Türk aydınının durumu, eğitim meselemiz, modernleşme, batılılaşma ve son ikisinin paralelinde yaşadığımız kültürel değişmelerin seyri ve bu noktada, Türk milliyetçilerinin tutumlarının nasıl olması gerektiği hususları O’nun kafa yorduğu temel meselelerdir.

Güngör, sosyal psikolojiyi merkeze alarak, kendi neslinin ve sonra gelenlerin yapma cehdini ve cesaretini pek gösteremediği, disiplinler arası bir bakış açısıyla Türk cemiyetinin meselelerine dair eserler verdi.

erol güngör düşüncesinde tasavvufun “takdîmi”

Erol Güngör, İslâmın Bugünkü Meseleleri isimli kitabının başında, “uyku ile uyanıklık arasında” diye çok güzel bir metafor kullanmış. İslam dünyasının halini tanımlarken, “ Uyku ile uyanıklık arasında” tabirini kullanıyor. Hakikaten bu çok müthiş bir metafordur. Çünkü İslam dünyası hâlâ uyku ile uyanıklık arasında bir yerlerde.

İlmi çalışmaları ile birlikte tercüme işini büyük bir titizlik ve disiplinle sürdüren Erol Güngör’ün kendi tabiriyle “bir feragat işi” olarak gördüğü mütercimlik, onun hayatında neden bu kadar merkezi bir yer tutmuştur? Tercümenin “kimlik” ve “dil” ile olan irtibatı nedeniyle Güngör bu feragat işini, bir mükellefiyet olarak üstlenmiştir.

Türkiye’nin Batı dünyasıyla süregelen uzun ve sancılı ilişkileri ve yaşadığı demokratikleşme süreci boyunca en önemli sorun alanlarından birisi de din ve vicdan hürriyeti olmuştur.

Erol Güngör, milliyetçi-muhafazakâr çizgideki pek çok aydın gibi, harf inkılâbına karşı, içine sindiremese de açıktan tenkitçi bir tutum takınmamıştır.